Umumî Müfettişlik, Sıkıyönetim, OHAL, Kayyum: Kürdistan Sömürge Değil de Nedir?
Manage episode 431740282 series 3589969
Genel geçer kanıya göre, nüfus oranları bakımından Kürtler Ortadoğu’daki dört büyük milletten biridir. Ve fakat bu millet, tarihsel anayurtları dört devlet arasında bölüşülmüş ve statüsüz bırakılmıştır. 20. yüzyılın ilk çeyreğinde, Birinci Dünya Savaşı’nın ardından Kürdistan coğrafyasının da dahil olduğu Ortadoğu’da siyasi harita ve düzen değiştirilip yeniden kurgulanırken, Kürtler bu yeni düzende kendilerine yer bulamadılar. Bunun pek çok nedeni var elbette.
Şimdilik bu hususları bir yana bırakalım ve şu soruya bakalım: Ortaya çıkan yeni siyasi düzende kendi kaderlerini tayin etme hakkını elde edememiş olan Kürtlerin konumları ne oldu?
Özellikle 1970’lerden beri, vurgusu ve politik ağırlığı zaman zaman değişmekle birlikte, pek çok Kürt siyasi oluşumunun argümanlarına bakılırsa, Kürtlerin Birinci Dünya Savaşı’ndan bugüne sahip oldukları konum sömürge konumudur: “Kürdistan bir sömürgedir!” Peki, bunun egemen devletlerin, yani Kürdistan coğrafyasında egemen olan sömürgeci devletlerin siyasetindeki karşılığı nedir?
Türkiye Cumhuriyeti devleti 1927-1952 aralığında Umumî Müfettişlik ile, 1978-1984 aralığında Sıkıyönetim ile, 1984-2002 aralığında Olağanüstü Hal ile ve 2016'dan beri de Kayyum sistemiyle Kürdistan'ı yönetiyor. Bu uygulamaların yürürlükte olmadığı zamanlarda da durum pek farklı değildi. Özellikle Cumhuriyetin ilk 20 yılında Kürdistan'ın nasıl yönetilmesi gerektiğine dair devlet yetkililerinin gizli raporları incelendiğinde bütün bu uygulamaların müstemleke yani sömürge rejiminin aparatları olduğu yürürlüğe konulduğu görülebilir. Ancak söylem ve siyasette Türk devleti bu gerçeği inkâr etmeye devam ediyor...
Bu yayında Kürdistan'da nasıl bir sömürge sisteminin inşa edildiğini ve günümüze dek sürdürüldüğünü bütün detaylarıyla anlattım...
#radioNF Youtube, Spotify, Amazon Music, Google Podcast, Radio Public üzerinden dinleyebilir, takip edebilir ve abone olabilirsiniz...
#sömürge
#türkiyecumhuriyeti
#kurdistan
#kayyum
#kurds
#kurdish
#kolonizasyon
#tarih
152 つのエピソード