Legergroene Herinneringen: Van Parachutespringen tot Pantserstorm

Mijn Missie

Johan deelt in deze aflevering zijn verhaal als wielverkenner en kaderlid. Hij vertelt over de strenge opleiding, zijn tijd in Duitsland en zijn indrukwekkende ervaringen tijdens de beruchte Pantserstorm-oefening.

Over Legergroene Herinneringen

‘Ik ging met tegenzin, maar heb de tijd van mijn leven gehad’, ‘De kameraadschap die je bij defensie hebt, is uniek’, ‘Je kan meer dan je denkt’ en ‘Leidinggeven doe ik nog steeds volgens de dingen die ik heb geleerd via de instructiekaart’. Het is maar een kleine greep uit de persoonlijke verhalen van de dienstplichtigen die geïnterviewd zijn voor de podcastserie Legergroene Herinneringen.

In die podcast belichten we niet alleen de geschiedenis van de dienstplicht maar besteden we vooral aandacht aan de persoonlijke verhalen van de dienstplichtigen.

Transcriptie

00:00:00 - 00:00:21

Roos: Hallo, allemaal, en welkom bij Legergroene Herinneringen. In deze podcast gaan we de komende weken in gesprek met oud-dienstplichtigen over hun diensttijd. De hoogtepunten, maar ook de dieptepunten en de levenslessen die uit deze tijd stammen, worden hier aan het licht gebracht. Ik zit hier vandaag met Johan. Hij zat in dienst op het moment dat er sprake was dat de dienstplicht afgeschaft zou worden. Hallo, Johan.

00:00:22 - 00:00:25

Johan: Hallo, Roos.

00:00:25 - 00:00:27

Roos: Wat leuk dat we over je diensttijd gaan praten.

00:00:27 - 00:00:37

Johan: Ja. Ik vind het hartstikke leuk en ik werk hier ook heel graag aan mee. Ik heb met name positieve herinneringen aan mijn diensttijd. Ik vertel daar graag over.

00:00:37 - 00:00:46

Roos: Dat klinkt al goed. Jij ging in dienst op het moment dat het afgeschaft zou worden of er al sprake van was. Wat merkte jij daarvan?

00:00:47 - 00:01:22

Johan: In het begin niet zoveel. Ik sprong ook parachute. Bij mij op de club waren ook veel militairen en oud-militairen. Die heb ik daar nooit over gehoord. Zij begonnen te lachen toen ze hoorden dat ik bij de verkenners terechtkwam. Oh, de bikkels, riepen zij, terwijl ik geen idee had waar ik zou terechtkomen. Pas later, toen ik in dienst was, en met name toen ik paraat was, - na de vijf maanden opleiding - hoorde ik dat er plannen waren om de dienstplicht af te schaffen.

00:01:23 - 00:01:27

Roos: Hoe zat dat qua vrienden? Iedereen ging natuurlijk in dienst.

00:01:27 - 00:02:11

Johan: De meeste van mijn vrienden zijn na mij in dienst gegaan. Ik was in mijn vriendenkring een van de eersten. Er waren wat kennissen die eerder waren geweest, maar dat waren met name academische baantjes. Je had dan nog de ROAG, Reserve Officier Academisch Gevormd. Zij stonden dan voor de klas les te geven over politieke ontwikkelingen en dat soort dingen. Ik was binnen mijn vriendenkring een van de eersten, en ook heel bijzonder: ik was ook de enige die in een gevechtsfunctie terechtkwam, want - zoals gezegd - werden de meesten allemaal ROAG of iets dergelijks of zij hadden een baantje achter een bureau en ik niet.

00:02:12 - 00:02:16

Roos: Waar stond je op dat moment? Was je klaar met school?

00:02:17 - 00:02:51

Johan: Nee. De keuring was toen ik nog bezig was met mijn eindexamen. Ik ben gaan studeren in Leiden: Politicologie, Internationale Betrekkingen. Ik heb dat - dat kon toen nog in die tijd - vrij lang volgehouden totdat ik op een gegeven moment opgeroepen werd in 1991. Ik ben van de lichting 1992-3. Ik ben uiteindelijk ook in 1992 in dienst gegaan en heb, terwijl ik in dienst was, ook mijn studie nog afgemaakt.

00:02:51 - 00:03:04

Roos: Jij ging eerst de keuring in. Had je toen een beetje zo'n gevoel van: zou ik ze een beetje oplichten? Zou ik een beetje proberen om er niet in te komen of afgekeurd te worden?

00:03:04 - 00:03:08

Johan: Nee. Dat is geen moment in me opgekomen, eerlijk gezegd.

00:03:09 - 00:03:11

Roos: Je had zin in de dienst.

00:03:11 - 00:03:35

Johan: Zin weet ik niet, want ik wist eerlijk gezegd niet wat me te wachten stond, maar ik vond: noblesse oblige. Je woont in Nederland en je kan van alle faciliteiten gebruikmaken. Het is ook belangrijk dat mensen wat terugdoen voor de maatschappij. Dat was voor mij ook de reden om daaraan mee te werken.

00:03:36 - 00:03:40

Roos: Had je ook al een beetje een voorkeur voor waar je heen wilde?

00:03:42 - 00:03:55

Johan: Ik had werkelijk geen idee. Ik was nog zo groen als gras, niet legergroen. Ik had werkelijk geen idee wat me te wachten stond, waar ik naartoe zou kunnen en uiteindelijk dacht ik: ik zie het wel.

00:03:55 - 00:03:57

Roos: Je dacht: go with the flow.

00:03:57 - 00:03:59

Johan: Ja, go with the flow. Dat zouden we nu zeggen.

00:03:59 - 00:04:09

Roos: Jij sprong al parachute voordat jij de dienst inging. Daar hebben we net al wat leuke verhalen over gehoord.

00:04:09 - 00:04:09

Johan: Precies.

00:04:09 - 00:04:14

Roos: Had je dan niet zoiets van: oh, dat lijkt me wel leuk om dat ook in dienst te gaan doen?

00:04:15 - 00:05:09

Johan: Nee. Daar heb ik niet over nagedacht. Zoals gezegd, hadden we bij mij op de club - The Flying Dutchmen in Zestienhoven, Rotterdam heette dat - ook militairen en oud-militairen, commando's en dat soort mensen, maar ook zij hebben daar verder niet over gezegd: je moet hiernaartoe, je moet daarnaartoe. Het is mij echt een beetje overkomen. Ik heb afgewacht: ik zie wel waar ik kom. Wat ik net zei: toen ik hoorde dat ik opgeroepen werd en dat ik in Amersfoort op de Prins Bernhardkazerne bij het OCC - Opleidingscentrum Cavalerie - zou terechtkomen en zou worden opgeleid tot wielverkenner, zeiden mijn maatjes op de club: dat is goed voor je, Johan. Dan kom je bij de bikkels. Ik had nog steeds geen flauw benul van wat me te wachten stond.

00:05:10 - 00:05:14

Roos: Wat vond je van die eerste week van de opleiding?

00:05:15 - 00:05:56

Johan: Het was heel zwaar. We kwamen aan in Amersfoort. Dan heb je trouwens zo'n standaarddag, wat - denk ik - iedereen die in dienst is geweest zich nog wel herinnert. Je krijgt dan je PSU, je Persoonlijke Standaard Uitrusting. Je hebt dan drie maten te groot, te klein en past ook niet, is de standaardgrap. Vervolgens mag je dan net je spullen in je kamertje neerleggen. Toen werden we direct nadat we in uniform waren het veld ingejaagd en hebben we twee weken in boogtenten in het bos moeten bivakkeren. Op de eerste dag kreeg ik al vrij snel door wat er aan de hand was.

00:05:59 - 00:06:06

Roos: Hoe gingen de jongens om je heen ermee om? Het is best een spannende tijd. Je weet niet wat je te wachten staat.

00:06:06 - 00:07:09

Johan: Het is een hele spannende tijd, want heel veel van die jongens waren net als ik groen als gras. Ik was dan wel wat ouder, want ik had al gestudeerd en sommigen hadden dat nog niet, waren wat jonger, maar het was heel vergelijkbaar. De meeste mensen hadden geen idee wat ze te wachten stond. We waren met een redelijk grote groep. Wij werden opgeleid tot onderofficieren. Die opleiding is ook iets harder dan wanneer je opgeleid wordt tot gewoon soldaat, want je moet iemand zijn die ook in staat is om, als de situatie heel slecht is, jouw mensen te leiden en te motiveren. Er wordt iets méér van jou verwacht dan wanneer je een normaal soldaat bent. Dat werd ons ook iedere keer onder de neus gewreven als wij weer eens een keer iets niet hadden gedaan of niet goed hadden gedaan, van: dat is soldatengedrag en jij wordt onderofficier en blablabla.

00:07:09 - 00:07:59

Johan: Dat werd ons ook regelmatig ingepeperd. Een gevolg was dat heel veel van die maatjes van mij afgevallen zijn. Dat was niet helemaal nieuw voor mij, want ik heb gestudeerd en een van de professoren zei altijd tijdens het eerste college: kijk links naast je en kijk rechts naast je. Die mensen zul je aan het einde van je studie niet meer zien, want het gemiddelde slagingspercentage is zo rond de 30%. Dat was hier ook zo. Er zijn heel veel mensen afgehaakt, hoofdzakelijk om twee redenen: fysiek - want het was fysiek ook heel zwaar - en mentaal. Er waren mensen - echt beren van kerels, echt tien keer sterker dan ik - die zeiden: ik heb hier geen zin meer in, ik wil dit niet meer. Zij stopten ermee.

00:08:00 - 00:08:03

Roos: Kon dat zomaar? Kon je zeggen: ik trek het niet meer?

00:08:03 - 00:08:17

Johan: Ja. Je kon dat zeggen. Dat betekende niet dat je uit dienst was, maar dat betekende dat je uit dit traject was, dat je dan niet meer opgeleid werd tot onderofficier, als tankcommandant of als ploegcommandant van de verkenners.

00:08:17 - 00:08:19

Roos: Dan werd je ergens anders naartoe geplaatst.

00:08:19 - 00:08:35

Johan: Ja. Dan werd je ergens anders geplaatst. Ik wilde het doen, misschien ook om iets voor mezelf te bewijzen. Ik zei: ik ga niet kappen. Als ze me kwijt willen, dan sturen ze me er maar uit, maar tot die tijd doe ik het.

00:08:36 - 00:08:39

Roos: Ook: als ik ergens aan begin, maak ik het ook af.

00:08:39 - 00:08:40

Johan: Precies.

00:08:40 - 00:08:41

Roos: Goede instelling. Jij hebt ook je wings.

00:08:45 - 00:08:45

Johan: Ja.

00:08:46 - 00:08:47

Roos: Die hebben we ook zien liggen.

00:08:47 - 00:08:53

Johan: Mijn eerste en mijn enige militaire onderscheiding, want voor de rest heb ik nooit meer potten kunnen breken.

00:08:54 - 00:08:5...