Legergroene Herinneringen: Van Bouwvakker tot Tankchauffeur in Duitsland

Mijn Missie

In deze aflevering van Legergroene Herinneringen spreken we met Henk, die zijn dienstplicht invulde als chauffeur in Duitsland. Henk deelt verhalen over zijn avonturen met viertonners en Leopards, zijn band met medesoldaten, en wat hij leerde over leiderschap en kameraadschap. Hij kijkt terug op de indrukwekkende oefeningen, zoals de grote Engelse oefening Lionheart, en geeft een unieke kijk op zijn tijd in de cavalerie.

Over Legergroene Herinneringen

‘Ik ging met tegenzin, maar heb de tijd van mijn leven gehad’, ‘De kameraadschap die je bij defensie hebt, is uniek’, ‘Je kan meer dan je denkt’ en ‘Leidinggeven doe ik nog steeds volgens de dingen die ik heb geleerd via de instructiekaart’. Het is maar een kleine greep uit de persoonlijke verhalen van de dienstplichtigen die geïnterviewd zijn voor de podcastserie Legergroene Herinneringen.

In die podcast belichten we niet alleen de geschiedenis van de dienstplicht maar besteden we vooral aandacht aan de persoonlijke verhalen van de dienstplichtigen.

Transcriptie:

00:00:00 - 00:00:19

Roos: Hallo, allemaal, en welkom bij Legergroene Herinneringen. In deze podcast gaan we de komende weken in gesprek met oud-dienstplichtigen over hun diensttijd. De hoogtepunten, maar ook de dieptepunten en de levenslessen die uit deze tijd stammen, worden hier aan het licht gebracht. Ik zit hier vandaag met Henk. Hij heeft zijn dienstplicht in het buitenland vervuld. Goedemiddag, Henk.

00:00:19 - 00:00:21

Henk: Goedemiddag, Roos.

00:00:22 - 00:00:22

Roos: Leuk dat u er bent.

00:00:23 - 00:00:23

Henk: Dank je wel.

00:00:23 - 00:00:33

Roos: We gaan het vandaag hebben over jouw diensttijd. Als je je diensttijd zou moeten omschrijven in één zin, wat zou die zin dan zijn?

00:00:35 - 00:00:36

Henk: Heel ontdekkend.

00:00:38 - 00:00:39

Roos: Ontdekkend.

00:00:39 - 00:00:40

Henk: Ja, heel ontdekkend.

00:00:41 - 00:00:42

Roos: Op welke vlakken allemaal?

00:00:43 - 00:01:00

Henk: Omdat je allerlei dingen doet die je in het normale burgerleven niet doet. Wat dat betreft, was het heel ontdekkend, maar ook in onderlinge relaties met mensen.

00:01:02 - 00:01:03

Roos: Die samenwerking.

00:01:03 - 00:01:57

Henk: Ja. Ik ben geboren in een hele rustige hoek van Nederland en voordat ik in militaire dienst ging, kwam ik niet zo heel ver uit het hoekje. Je kring van mensen die je kende, was ook heel klein en die werd toen natuurlijk veel groter. Je kreeg te maken met mensen uit andere culturen, maar ook uit andere streken van Nederland, maar ook dingen doen, het op oefening gaan in Duitsland, het Duitsland ontdekken. Ik ben geboren vlak aan de Duitse grens, 700 meter van de Duitse grens af, maar nu kwam je in hele andere hoeken van Duitsland. Wat dat betreft, was militaire dienst voor mij heel erg ontdekkend.

00:01:58 - 00:02:02

Roos: Hoeveel verschillen bijvoorbeeld mensen uit de Randstad van jou?

00:02:03 - 00:02:31

Henk: Ik moet eerlijk zeggen dat we ons heel snel aanpasten aan elkaar. Wat ik mooi vond, is dat we ook elkaars accent gingen aannemen. De Amsterdammers namen woorden van mij aan en ik nam weer woorden van de Amsterdammers aan. Dat vond ik heel fijn.

00:02:32 - 00:02:43

Roos: We gaan even beginnen bij het begin van de dienst. Je werd opgeroepen en dat ging door middel van een brief. Weet je nog die dag dat dat gebeurde?

00:02:43 - 00:03:46

Henk: Ja. Dat weet ik nog heel goed. Waarom weet ik dat heel goed? Ik had helemaal geen zin om een militaire dienstplicht te vervullen. Ergens in februari 1981 ben ik gekeurd in Groningen. Ik moet eerlijk zeggen dat ik daar al niet al te fanatiek ben geweest: expres te laat komen, de boel een beetje tegenwerken. Ik werkte in de bouw en ik had het daar geweldig naar mijn zin. Ik studeerde erbij in de avonduren. Ik was me een beetje aan het opwerken. Toen was ik 20 en toen lag de oproep in de bus. Ze hadden gevraagd of ik voor de derde keer vrijstelling zou kunnen krijgen. Je kreeg dan namelijk uitstel, want ik zou dan nóg weer met een nieuwe opleiding beginnen. Dat had de vakopleiding allemaal voor mij geregeld, maar het ging niet door. Ik moest opkomen.

00:03:47 - 00:03:49

Roos: Had je al drie keer vrijstelling?

00:03:49 - 00:03:50

Henk: Twee keer had ik vrijstelling gehad.

00:03:52 - 00:03:54

Roos: Wat was dan de reden voor die vrijstelling?

00:03:55 - 00:03:59

Henk: Ik kreeg studieafstel.

00:03:59 - 00:04:01

Roos: Wat studeerde je toen?

00:04:01 - 00:04:02

Henk: Bouwtechniek.

00:04:04 - 00:04:10

Roos: Vond je dat ook echt leuk dat je daar uitstel voor aan het vragen was?

00:04:10 - 00:04:18

Henk: De bedoeling van het uitstel was om afstel te krijgen. Dat was de tactiek.

00:04:20 - 00:04:22

Roos: Dat tegenwerken wat je net zei.

00:04:22 - 00:04:24

Henk: Ja.

00:04:24 - 00:04:31

Roos: Had je dan bijvoorbeeld niet iets in de keuring anders kunnen doen? Had je daar niet over nagedacht?

00:04:31 - 00:04:39

Henk: Ja. Ik heb een beetje gehouden dat ik doof was, maar dat lukte niet.

00:04:41 - 00:04:41

Roos: Dat was het enige.

00:04:42 - 00:05:02

Henk: Dat was een van de enige. Sommige mensen moesten op het eind van de keuring nog een test doen. Dat hoefde ik niet. Ik mocht al heel vroeg weg. Toen had ik al zoiets van: het is me gelukt. Toen kreeg je zes weken later of zo een kaartje in de bus: geschikt.

00:05:04 - 00:05:05

Roos: Oh, dan doet het zeer.

00:05:05 - 00:05:05

Henk: Ja.

00:05:05 - 00:05:13

Roos: Keuring voorbij. Oproep gekregen. Wat was de eerste plek waar je naartoe ging?

00:05:14 - 00:06:18

Henk: Ik moest me melden op de Cort Heyligerskazerne in Bergen op Zoom. Ik zou van Bergen op Zoom doorgaan naar Ossendrecht, maar dat ging niet door. Ook die dag was ik de boel weer een beetje aan het saboteren. Je moest daar 's morgens om 07:00 of zo zijn. Ik ben samen gegaan met iemand bij mij in de woonplaats. Hij moest ook. We zijn pas om 10:00 gegaan. We zeiden: we doen rustig aan. Ze wachten wel op ons. Om 10:00 uur zijn we met de trein gegaan. Achteraf was dat een geluk. We kwamen later aan in Bergen op Zoom. Ik had al twee jaar een autorijbewijs. Ik zou eerst op de Landrover geplaatst worden in Ossendracht, maar ze hadden te weinig mensen in Bergen op Zoom voor de viertonner-opleiding. Toen werd mij gevraagd: wil je niet op de viertonner-opleiding? Dat is natuurlijk veel mooier dan een andere opleiding. Ik zei: natuurlijk wil ik dat.

00:06:18 - 00:06:21

Roos: Had je je autorijbewijs al?

00:06:21 - 00:06:35

Henk: Ja. Dat had ik toen al twee jaar. Daarom hadden ze ook gezegd: blijf maar hier. Dan hadden zij de opleiding ook vol. Dat vond ik een hele goede ruil. Toen begon al een klein beetje de jubelstemming.

00:06:36 - 00:06:38

Roos: Toen ging het weer heel anders.

00:06:39 - 00:06:42

Henk: Toen kwam toch dat ik dacht: nu heb ik er ook nog iets aan.

00:06:42 - 00:06:46

Roos: Toen rijopleiding in een viertonner.

00:06:46 - 00:07:07

Henk: Ja, rijopleiding in een viertonner. Die had ik al heel snel. Ik kom van het boerenland. Ik had heel vroeg op de tractor leren rijden. Mijn vader was vrachtwagenchauffeur. Ik reed al heel vroeg met een vrachtwagen. Ik had al heel snel mijn rijbewijs gehaald.

00:07:08 - 00:07:09

Roos: Je reed af en toe stiekem met je vader in de vrachtwagen.

00:07:09 - 00:07:14

Henk: Ja. Hij liet me af en toe stiekem rijden. Dat kon toen nog.

00:07:15 - 00:07:23

Roos: Toen waren ze nog niet zo streng. De rijoefening was in Bergen op Zoom.

00:07:24 - 00:08:39

Henk: Ja, in Bergen op Zoom had je de rijopleiding. Je had de theorie. Wij moesten daarmee experimenteren hoe dat was. Ik vond dat een stuk gemakkelijker dan de manier waarop ik toendertijd mijn theorie heb moeten halen. Je had motorvoertuigentechniek en je had velddienst in Bergen op Zoom, exercitie, dat soort dingen, en natuurlijk heel veel sporten. Dat vond ik geweldig. Dat paste precies bij mij. Gaandeweg werd ik een beetje ingeburgerd in het militaire leven, dat me steeds meer begon te bevallen. Ik moet zeggen dat ik wél van de eerste dag heb gezegd: ik moet hier nu toch veertien maanden zijn. Ik wil in die veertien maanden ook eruit halen wat erin zit en niet veertien maanden dwarsliggen. Daar had ik geen zin in.

00:08:39 - 00:08:41

Roos: Op een gegeven moment ga je jezelf ook dwarsliggen.

00:08:41 - 00:08:42

Henk: Precies.

00:08:42 - 00:08:56

Roos: Goede keuze dan. Zijn er ook dingen waarvan je vóór de dienstplicht dacht: oh, dit gaat echt zo zijn, dat gaat me echt niet bevallen, en die vervolgens heel anders bleken te zijn toen je eenmaal bezig was.

00:08:56 - 00:09:28

Henk: Waar ik tegenop zag en waar ik niet zo goed mee kan omgaan, is dat mensen boven mij gaan staan, dominant zijn in dat soort dingen. Dat was in Bergen op Zoom in mindere mate zo, - niet bij iedereen, bij sommige mensen wél - maar in Duitsland was dat absoluut niet meer zo.

00:09:28 - 00:09:30

Roos: Hoelang heb je op de rijopleiding gezeten?

00:09:31 - 00:09:41

Henk:...